Miras Hukuku Hakkında
Miras hukuku, bir kişinin ölümüyle birlikte mal varlığının kimlere, hangi oranlarda ve nasıl geçeceğini düzenleyen hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, hem ölen kişinin (mirasbırakanın) iradesini hem de geride kalanların (mirasçıların) haklarını korumayı amaçlar. Miras, ölüm anında kendiliğinden mirasçılara geçer; bu olaya “mirasın intikali” denir. Mirasçılar, mirası kabul edebilir veya reddedebilirler. Türk hukuk sisteminde mirasçılar ikiye ayrılır: yasal mirasçılar ve atanmış mirasçılar. Yasal mirasçılar, kanun tarafından belirlenmiş yakınlardır (örneğin; çocuklar, eş, anne-baba, kardeşler), atanmış mirasçılar ise mirasbırakanın vasiyetname veya miras sözleşmesi ile belirlediği kişilerdir. Türk Medeni Kanunu’na göre, miras payları derecelere göre belirlenir ve en yakın zümrede mirasçı varsa, uzak zümreye sıra gelmez. Miras hukuku ayrıca “saklı pay” kavramı ile mirasbırakanın tasarruf özgürlüğünü sınırlar; yani bazı mirasçılar (örneğin çocuklar veya eş) mirasın belirli bir kısmından her hâlükârda pay alırlar. Bu sayede hem mirasbırakanın iradesine saygı gösterilir hem de aile bireylerinin ekonomik güvenliği korunur.
- Türk hukuk sisteminde mirasçılar ikiye ayrılır:
- Yasal mirasçılar – Kanunda belirtilen aile bireyleridir (çocuklar, eş, anne, baba, kardeşler vb.).
- Atanmış mirasçılar – Mirasbırakanın vasiyetname veya miras sözleşmesi ile belirlediği kişilerdir.
Miras hukuku, Türk Medeni Kanunu’nun 495–682. maddeleri arasında düzenlenmiştir ve amacı, ölümden sonra mal varlığı devrinde adaleti ve aile birliğini korumaktır.
Miras Hukuku İçin Önemli Kavramlar
- Mirasın kabulü veya reddi: Mirasçılar, mirası kabul edebilir veya reddedebilirler. Kabul ederse, mirasçının borç ve alacaklarıyla birlikte mirası devralması söz konusudur. Reddi durumunda ise mirasçı, mirasa ilişkin hiçbir hak talep edemez.
- Saklı pay: Mirasbırakan, malvarlığını dilediği gibi tasarruf edemez; bazı mirasçılara kanunen belirlenmiş bir pay bırakmak zorundadır. Örneğin, çocuklar ve eşin saklı pay hakkı vardır.
- Mirasın paylaşımı: Mirasçılar arasında mal varlığı, yasal miras payları veya vasiyetname doğrultusunda dağıtılır. Yasal miras paylaşımında, en yakın zümrede mirasçı varsa daha uzak zümre mirasçı olamaz.
- Vasiyetname: Mirasbırakanın, malvarlığının dağılımı konusunda kendi iradesini ortaya koyduğu yazılı belge veya resmi işlemidir. Vasiyetname ile atanmış mirasçılar belirlenebilir, ancak saklı pay haklarına dokunulamaz.
Miras Hukukunda İlkeler
- Mirasın Ölümle Açılması İlkesi
- Mirasçılık Sıralaması İlkesi
- Saklı Pay İlkesi
- Mirasın Paylaştırılması İlkesi
Biz neler yapıyoruz?
1. Mirasın Reddi veya Kabul Sürelerini Yönetmek
Mirasçıların mirası kabul veya reddetme hakkını kullanmalarına destek olmak. Red veya kabul işlemlerini mahkeme veya noter aracılığıyla yürütmek.
2. Miras Avukatlığı
Danışmanlık ve Hukuki Rehberlik. Miras planlaması, vasiyetname hazırlığı ve mirasın paylaşımıyla ilgili hukuki danışmanlık. Mirasbırakanın malvarlığının dağılımı için vasiyetname hazırlamak veya mevcut vasiyetnamenin geçerliliğini incelemek.
3. Mirasın Paylaştırılması İşlemlerini Yürütmek
Mirasçılar arasında malvarlığının yasal paylara göre adil şekilde bölünmesini sağlamak.Taşınmaz, para, hisse senedi gibi malların paylaşımıyla ilgili hukuki süreçleri yönetmek.
Merak edebileceğiniz sorular
Saklı pay, Mirasbırakan, bazı mirasçılara kanunen bırakmak zorunda olduğu zorunlu paydır (çocuklar ve eş için geçerlidir).
Mirasçı, mirası kabul ettiyse mirasın borçlarını da mirasın değeri kadar ödemekle yükümlüdür.
Sadece mirası kabul eden mirasçıyı, mirasın değeri kadar borç yükümlülüğü bağlar.
Mirasçılık tespit davaları açar. Vasiyetname ve miras paylaşımı konusunda danışmanlık verir. Saklı pay ve miras davalarını takip eder.
Mahkeme yoluna başvurulur. Miras davaları açılır ve paylaşım mahkeme kararıyla düzenlenir
Eş, hem yasal mirasçı olarak pay alır hem de saklı pay hakkı vardır.
Miras reddi, mirasın öğrenildiği tarihten itibaren 3 ay içinde yapılmalıdır.
Evet, yasal mirasçılar arasında çocuklar genellikle eşit pay alır.
